21 Şubat 2013 Perşembe

"Türkiye´de 3 Dil Kayboldu, 15 Dil Tehlike Altında"


UNESCO tarafından yayınlanan "Tehlike Altındaki Diller Atlası"na göre Türkiye'de 15 dilin tehlike altında olduğunu ve 3 dilin ise kaybolduğunu bildiren HDK Adana bileşenleri, neden olarak ülkede tehlike altındaki diller için koruma programının bulunmamasını gösterdi.

Halkların Demokratik Kongresi (HDK) Adana bileşenleri, 21 Şubat Uluslar arası Anadil Günü dolayısı ile yazılı açıklama yaptı. BM Eğitim Bilim ve Kültür Örgütü'nün (UNESCO) yayınladığı "Tehlike Altındaki Diller Atlası"na göre Türkiye'de 15 dilin tehlike altında olduğunun altı çizilen açıklamada, söz konusu çalışmanın da 30’dan fazla dilbilimcinin katılımı ile gerçekleştirildiği hatırlatıldı.

Hertevin dilinin Ethnologue.com sitesine göre Siirt kökenli, Kuzeydoğu Arami dilerinden olmasına karşın diğerlerinden oldukça farklı olduğu ve bu dilin 1999 yılında bin kişi tarafından konuşulduğunun belirtildiği açıklamada, "Ciddi anlamda tehlikede olanlar: Gagavuzca, Türkiyeli Yahudilerin konuştuğu Ladino ve Süryanice. Kesinlikle tehlikede olanlar: Abazaca, Hemşince, Lazca, Pontus Yunancası, Çingene dilleri (Atlasta yalnızca Romani bulunuyor), Süryanice’ye benzeyen Suret (atlasa göre Türkiye’de konuşan kalmadı; konuşanların çoğu göçle başka ülkelere gitti) ve Ermenice. Güvensiz durumda olanlar: Abhazca, Adige, Kabar-Çerkes dilleri ve Zazaki (Zazaca)" diye sıralandı.

Türkiye'de 3 dil kayboldu

Atlas'a göre Türkiye'de kaybolan 3 dilin bulunduğunu bunlardan Kapadokya Yunancası'nın dünyada son derece tehlike altında olduğunun altı çizilen açıklamada, "Diyarbakır Lice’deki Kamışlı köyünde konuşulan Mlahso da kayboldu. Suriye’ye göçen köylülerden İbrahim Hanna’nın 1995’te ölümüyle bu dil de öldü. Ubıhça da Tevfik Esenç’in 1992’de ölmesiyle kayboldu" şeklinde ifade edildi. Türkiye'de tehlike altında olan diller için koruma programınını bulunmaması nedeniyle dillerin kaybolduğu vurgulanan açıklamada, 21 Şubat Uluslar arası Anadili Günü dolayısı ile merkez Seyhan İlçesi'nde bulunan İnönü Parkı'nda saat 12.30'da düzenlenecek açıklamaya katılım çağrısı yapıldı.

Kaynak: DİHA